E-imza; elektronik imza şeklinde ifade edilir. Günümüzde özellikle iş hayatındaki kişilerin karşısına sık sık çıkar. İş yaşamındaki pek çok şey artık dijital ortamlarda rahatlıkla yapılabilir. Hatta artık imzalar dahi elektronik alanlarda atılabilmektedir.
Kimlik doğrulama sistemi şeklinde de tanımlanan e-imza, ıslak imza yerine kullanılabilir. E-imza hukuki özellikleri pek çok açıdan ıslak imzayla aynıdır. Kurumsal e-imza ve Bireysel e-imza, Türkiye’de ıslak imza yerine kabul gören iki ayrı imza çeşididir.
Kurumsal e-imza, adından anlaşılacağı gibi farklı kurumlar tarafından kullanılır. Bireysel e-imza da yine ismi gibi kişiler tarafından kullanılır.
Bu makalemizde e-imza nedir, e-imza nasıl alınır, e-imza kullanım alanları nelerdir, e-imza avantajları nelerdir? gibi sorulara cevaplar vereceğiz.
E-imza nedir?
E-imza yani elektronik imza resmi olarak yapılan süreçte ıslak imzanın yerine geçen dijital uygulamaya denir. E-imza ilk olarak 2004 yılında 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu uyarınca hukuki nitelik kazanmıştır. Dolayısıyla E-imza ile ilgili bütün süreçler bu kanun uyarınca yürütülmektedir.
E-imza hukuki süreçte ıslak imzanın sahip olduğu bütün niteliklere sahiptir. Yani aralarında hiç bir fark yoktur
E-imza ıslak imza bir gibi bir görünüme sahip değildir. E-imza arka planda çalışan bir yazılım tarafından oluşturulan harf, sembol veya rakamlardan oluşur. E-imza imzalayan kişinin kimliğini doğrulamak amacıyla kullanılır.
E-imza ıslak imza ile aynı niteliklere sahiptir. Ancak bazı alanlarda istisnası bulunur. Bu alanlar şunlardır;
- Evlenme,
- Veraset ve intikal,
- tarafın şahitliğini gerektiren emlak alım satım işlemleri için ıslak imza gerekmekte.
E-imza kullanmanın faydaları nelerdir?
Elektronik imza kullanmanın hem kişilere hem de kurumlara faydaları son derece büyüktür. Bu faydalardan bahsetmek gerekirse;
- Elektronik imza kullanmak kurumlara; Kargo, kâğıt, yazıcı ya da toner gibi maliyetlerinin azalması noktasında katkı sunar.
- Elektronik imza, özel şirketlerde ve kamuda çalışanların imza atma sırasında zaman kazanmalarına yardımcı olur.
- E-imza, kurumların ve kişilerin hem zamandan hem de mekândan bağımsız şekilde imza atmasına imkan tanır.
Elektronik imzanın özellikleri nelerdir?
Elektronik imzanın sahip olduğu bazı özellikler vardır. Bu özellikler kısaca şu şekildedir;
- Elektronik imza sadece e-imza alan kişilerin kullanımına özeldir.
- Elektronik imza, imza atan kişilerin kimlik tespitinin yapılması konusunda olanak sunar.
- Elektronik imza oluşturma sırasında güvenli bir şekilde e-imza oluşturma aracı kullanılır.
- E-imza ile elektronik alanlarda imzalanan belgelerde herhangi bir değişiklik olup olmadığı rahatlıkla saptanabilir.
E-imza nasıl alınır?
E-imza başvurularının BTK tarafından onaylanan Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcılarına yapılması gerekir. E-imza almak için aynı zamanda kimlik kontrolü de yapılması gerekir. Bu kimlik kontrolleri kurulum sırasında ya da noter kapsamında yapılır.
Kurumsal tip başvurularda, başvuru sözleşmesi ile birlikte kontrol sağlanması gerekir. Bireysel elektronik imza başvurusu yapmak isteyen kişilerin ise kimlik kontrolü sürecinde notere gitmeleri tavsiye edilir. Bu şekilde süreç daha hızlı işler. Bireysel başvuru yapacak kişilerin;
- Nüfus cüzdanı ile noterde kimlik kontrolü,
- Noterde NES Kullanıcı Taahütnamesini de imzalayıp onaylatılması,
- Daha sonra da başvuru yapılan firmaya gönderilmesi gerekir.
Bireysel e-imza başvuru evrakları nelerdir?
- E-imza almak isteyen kişinin nüfus cüzdanı, pasaport ya da sürücü belgesi belgelerden birinin yanında olması,
- E-imza başvurusu sırasında Nitelikli Elektronik Sertifika taahhütnamesinin imzalanmış olması,
- E-imza başvuru formunun doldurulması gerekir.
Kurumsal e-imza başvuru evrakları nelerdir?
- Ticaret Sicil Memurluklarından 6 ay içinde alınmış Ticari Sicil Belgesi,
- E-imza başvurusu için kişinin nüfus cüzdanı, sürücü belgesi ya da pasaport belgelerinden biri,
- İmza sirküleri ya da imza beyannamesi
- Nitelikli Elektronik Sertifika Taahhütnamesi ile e-imza başvuru formu gerekir.
E-imza fiyatları
E-imza almak isteyenlerin alırken belli bir ücret ödemeleri gerekir. E-imza fiyatları 2021 yılı için imzanın geçerlilik süresi göz önünde bulundurulup belirlenir. Bu kapsamda fiyatlar şu şekildedir;
- 1 yıl geçerlilik süresi olan e-imza 94,40 TL
- 2 yıl geçerlilik süresi olan e-imza 118 TL
- 3 yıl geçerlilik süresi olan e-imza 147,50 TL
- Mini Kart Okuyucu 70,80 TL
E-imza kurulum nasıl yapılır?
E-imza alan kişilerin, kullanabilmeleri için e-imza kurulumu yapmaları gerekir. E-imza kurulumu imzanın alınacağı firmaya bağlı değişiklik gösterebilir. Bu nedenle e-imza kurulum işlemleri sırasında aldığınız firma ile iletişime geçmeniz gerekir.
Firmanın yapacağı yönlendirmelerle kurulumu gerçekleştirmeniz tavsiye edilir. Bu şekilde daha doğru bir kullanım elde edebilirsiniz.
E-imza kullanım alanları nelerdir?
E-imza ile bir çok işlemi yapabilirsiniz. Aşağıda e-imza ile yapılabilecek işlemler yer almaktadır.
- E-Devlet Uygulamaları
- E-ÇED (Çevre Etki Değerlendirmesi)
- UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi)
- Kurumlar Arası İletişim Sağlanması (Emniyet Müdürlükleri, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlükleri)
- Kayıtlı Elektronik Posta Sistemi (KEP)
- MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) kapsamında ticari sicil işlemleri
- Başvuru İşlemleri (YGS,KPSS, LES,Pasaport vb.)
- MERNİS ( Kimlik Numarası ) işlemleri
- EKAP ( Elektronik Kamu Alımları Platformu ) işlemleri
- e-Reçete Projesi & e-Nabız & TİTCK Projesi ( Sağlık Bakanlığı ) işlemleri
- e-Haciz Projesi ( Sosyal Güvenlik Kurumu ) işlemleri
- e-OKUL ( Milli Eğitim Bakanlığı) işlemleri
- POLNET (Polis Bilgisayar Ağı) işlemleri
- DMO (Elektronik satış uygulaması) işlemleri
- GİMOP (Gümrük İdarelerinin Modernizasyonu Projesi) işlemleri
- TAKBİS (Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi) işlemleri
- TPE ( Türk Patent Enstitüsü) işlemleri
- TPE ( Türk Patent Enstitüsü) işlemleri
- RTÜK (Radyo ve Televizyon Üst Kurulu) işlemleri
- Banka talimatlarının gönderilmesinde,
- Elektronik arşivin e-İmzalanmasında,
- ÜTS (Ürün Takip Sistemi) işlemlerinde
- Marka patent başvuruları,
- Bilirkişi başvuruları Uzlaştırmacı başvuruları
- İhracat destek ödemesi başvuruları
- Yabancıların çalışma izinleri başvuruları
- Yetkilendirilmiş yükümlü başvuruları
- Çalışan hizmet sözleşmelerinde ve diğer tüm sözleşmelerde
- İhalelere katılım,
Yukarıda ki listeye her gün yeni yeni işlemlerin eklendiğinide hatırlatalım.
E-imza’nın kullanılmadığı alanlar nelerdir?
E-imza; evlilik, veraset ve intikal, emlak alım ya da satım, işlemlerinde kullanılmaz. Bu işlemleri yapmak isteyen kişilerin mutlaka ıslak imza kullanarak işlem yapmaları gerekir. Bu işlemler E-imza kullanılıp yapılamadığından dolayı geçersiz olarak sayılır. Buna mutlaka dikkat etmek gerekir.
E-imza bloke kaldırma nasıl yapılır?
Genel olarak pin kilidi ya da pin süresi gibi sebeplere bağlı e-imza blokesi olduğu bilinir. E-imza bloke kaldırma işlemi, imzanın alındığı firmalara göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle bloke kaldırma işlemi yapacağınız zaman e-imza aldığınız firmaya ait müşteri hizmetleri ile görüşmeniz son derece önemlidir.
Bu işlemlerin sonrasında müşteri hizmetleri sizden bazı bilgiler isteyip e-imzadaki blokenin kaldırılması konusunda yardımcı olur.
