ETBİS kayıt faaliyet gösteren tüm firmaları tek çatı altına almayı amaçlayan bir devlet projesidir. Türkiye de e-ticaret hızla gelişmekte. Günden güne hayatımıza daha fazla nüfuz etmekte.
Öyle ki artık oturduğumuz yerden yemek siparişi veriyor, içeceğimiz suyu internetten istiyor, giyeceğimiz elbiseyi online pazaryerlerinden alıyor, faturalarımızı bankaya gitmeden oturduğumuz yerden ödeyebiliyoruz. Hayatımıza bu kadar şekil veren e-ticaret hizmetlerinin kalitesini daha da artırmak ve kolaylaştırmak için zaman zaman çeşitli uygulama ve sistemler geliştirilmekte.
Bu e-ticaret sistemleri devlet eliyle olduğu gibi zaman zaman da dernek, vakıf veya özel sektör marifetiyle de olabiliyor. Bu sistemler sayesinde e-ticaret yapmak isteyen firmalar kontrol altında tutulurken, e-ticaret sitelerinden alışveriş yapan müşteriler içinde güvenli alışveriş imkanı sunulmakta.
Bu makalemizde müşteriler için güvenli alışveriş imkanı sunan ETBİS hakkında bilgiler vereceğiz.
ETBİS Nedir?
ETBİS, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından geliştirilen Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi kelimelerinin kısaltması olan bilgi sistemidir. ETBİS sisteminin kurulmasında ki amaç hizmet sağlayan ve aracı hizmet sağlayan firmaları kayıt altına almak, bunlara ait e-ticaret verilerini toplamak , toplanan bu verileri daha iyi hizmet verecek şekilde yorumlayıp daha güvenli, daha gelişmiş ve daha fonksiyonel sistemler geliştirmektir.
ETBİS (Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi) 11 Ağustos 2017 tarihinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından alışveriş yapan insanları koruma altına almak, e-ticaret yapan kişi ve kurumları kayıt altın alma amacıyla hazırlanarak resmi gazete de yayınlanması ile yürürlüğü girmiştir.
2017 yılında kurulan sisteme firmaların dahil olması için gerekli süre verilmiş, 2021 yılı itibariyle de tüm firmaların sisteme dahil olması zorunlu hale getirilmiştir. Sisteme kayıt olmayan firmalara cezai hükümler uygulanmaktadır.
ETBİS’e Kayıt Olmamanın Cezası Nedir?
11 Ağustos 2017 tarihinde yürürlüğe giren ETBİS (Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi) sistemine şartları tutup da kayıt ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen firmalara 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 12’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi çerçevesince 5.000 TL ile 20.000 TL arasında idari para cezası uygulanmaktadır.
ETBİS kimler kayıt olmak zorunda?
Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ETBİS’e kayıt zorunluluğu olan ana hizmet ve aracı hizmet sağlayıcılrı şunlardır;
- Kendilerine ait E-Ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar.
- Aracı hizmet sağlayıcılar.
- Yurtdışı E-Ticaret pazar yerlerinde satış yapan işletmeler.
Online Pazaryerlerinde satış yapanların ETBİS kayıt zorunluluğu
Trendyol, HepsiBurada, N11 gibi aracı hizmet sağlayıcı (e-ticaret pazaryeri) üzerinden satış yapanların ETBİS’e kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunmamaktadır. Ancak Tebliğin 5’inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine göre yurt içinde yerleşik olup yurt içinde elektronik ticaret faaliyetinde bulunmayıp, yurt dışında yerleşik bir aracı hizmet sağlayıcı üzerinden sözleşme yapan veya sipariş alan hizmet sağlayıcıların kayıt ve bildirim yükümlülüğü bulunmaktadır.
Sosyal medya üzerinden satış yapanların ETBİS kaydı
İnstagram başta olmak üzere sosyal medya platformları üzerinden satış yapanların ETBİS bilgi sistemine kayıt olma zorunluluğu bulunmamaktadır.
ETBİS kayıt süresi
Ağ üzerinde mal veya hizmet satışına yönelik sözleşme yapılmasını veya sipariş verilmesini sağlayan hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar, faaliyete başlamadan önce ETBİS’e kayıt yaptırmak zorundadır.
Firmalar ETBİSE kayıt olurken Zaman zaman ETBİS alt yapı sağlayıcısı kısmında bazı firmalar olmayabiliyor. Bu tarz durumla karşılaşılması halinde ilgili bakanlığın çağrı merkezini aramanız halinde alt yapı sağlayan firmanızın bilgileri sisteme kayıt edilir.
ETBİS kayıt ücreti
ETBİS’e kayıt olmak için her hangi bir ücret vermek gerekmiyor. ETBİS kaydınızı www.eticaret.gov.tr adresi üzerinden elektronik ortamda ücretsiz olarak yapabilirsiniz.
ETBİS için gerekli evraklar
ETBİS kaydı için herhangi bir evrak verilmesi gerekmemekte. ETBİS kaydınızı www.eticaret.gov.tr adresi üzerinden elektronik ortamda belge verme zorunluluğu olmadan yapabilirsiniz. Ancak sisteme kayıt olurken vermiş olduğunuz bilgilerde bir değişiklik olması halinde 30 gün içerisinde değişen bilgilerinizi güncellemeniz gerekmekte.
ETBİS bildirim nasıl yapılır
Hizmet sağlayıcı bir firma iseniz aylık bildirim vermeniz gerekmemekte. Ancak sisteme kayıt olurken vermiş olduğunuz bilgilerde bir değişiklik olması halinde değişen bilgileri 30 için içerisinde bildirmeniz yani güncellemeniz gerekmekte. Sınır ötesi ticaret yani ihracaat yapıyorsanız her yıl martayı sonuna kadar ülke ve ödeme yöntemi bazında yapacağınız ticaretin yıllık hacmini bildirmeniz gerek.
Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca ödeme ve elektronik para kuruluşları, bankalar, Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi, kargo ve lojistik işletmecileri, elektronik ticaret altyapı sağlayıcıları ve aracı hizmet sağlayıcıların internet üzerinden yapılan sözleşme ve verilen siparişlere ilişkin istatistiki bilgileri aylık dönemler halinde bildirme zorunluluğu bulunmakta.
Etbis Kayıt
1.Adım: ETBİS Giriş
ETBİS kayıt oluşturmak için Google arama çubuğuna “ETBİS kayıt” yazıp çıkan sonuca tıklayın veya adres çubuğuna eticaret.gov.tr adresini yazın. Gelen ekranda sağ üst köşede yer alan “ETBİS Giriş” düğmesine tıklayıp açılan menüden “İşletme Girişi” linkine tıklayın.
Buraya tıkladıktan sonra sistem sizi e-devlet giriş sayfasına yönlendirecek. E-devlet giriş sayfasından bilgilerinizi yazarak giriş yapın. Giriş yaptıktan sonra sistem sizi ETBİS kayıt oluşturma sayfasına yönlendirecektir.
2.Adım: ETBİS Kayıt Oluşturma
Gelen ekranda “ETBİS’e kayıt ol” düğmesine tıklayın. Gelen ekranda ki İşletme bilgileriniz Ticaret odasına kayıtlı olmanız halinde MERSİS üzerinden, esnaf odasına kayıtlı olmanız halinde ise ESBİS üzerinden alınmaktadır. Gelen ekranda aşağıdaki istenilen bilgileri doldurun.
Mal ve Hizmetler
Bu kısımda e-ticaret siteniz üzerinden satmış olduğunuz ürün ve hizmetler ile ilgili bilgileri girin. Ekranda birden fazla kategori olduğunu göreceksiniz, bu kategorilerden istediğiniz kadar seçebilirsiniz. Seçenekler arasında sıfır ve 2.el seçeneklerinin olduğunu göreceksiniz. Sitenizde 2.el ürünler de satıyorsanız bu seçeneği işaretlemeyi unutmayın.
Ödeme ve Ticaret Türü
Ödeme ve Ticaret Türü kısmında e-ticaret sitenizin ticaret türünü ve kredi kartı, banka kartı, kapıda ödeme gibi seçeneklerden sitenizin ödeme yöntemini seçin. Bu seçeneklerden hangisini kullanıyorsanız onları seçebiliyorsunuz.
Ekranın sağ tarafında ticaret türünüzü seçebileceğiniz kısım bulunmakta. Buradan da B2B, B2C, C2C seçeneklerinde sizi ifade eden işletme türünü seçin. B2B ile B2C arasındaki farklar için aşağıdaki makalemizi okuyabilirsiniz.
B2B ile B2C Arasında ki Farklar
KEP (Kayıtlı Elektronik Posta Adresleri) Bilgisi
Ticari faaliyetlerde bulunan bütün firmaların KEP adresi olması gerekiyor. KEP adresi iletişim amacıyla kullanılmakta. KEP Bilgisi alanına bilgilerinizi girin. KEP adresiniz yoksa veya KEP adresi ile ilgili daha detaylı bilgi almak isterseniz aşağıdaki makalemizi mutlaka okuyun.
KEP adresi nedir? PTT KEP adresi nasıl alınır?
Ödeme ve Elektronik Para
Ödeme ve Elektronik Para kısmında anlaşmalı olduğunuz ödeme ve elektronik para kuruluşları ile ilgili bilgilerinizi girmelisiniz. Sitenizde kullanmış olduğunuz sanal pos bilgilerini ilgili alan girin. E-ticaret sitenzde yurt dışı ödeme sistemi kullanıyorsanız bunu belirtin. Eğer yurt dışı ödeme sistemi kullanmıyorsanız “Hayır” seçeneğini işaretleyin.
Kargo ve Lojistik
Kargo ve Lojistik kısmına çalışmakta olduğunuz kargo ve lojistik firmalarının isimlerini ve varsa da üye işyeri numaralarını girin.
Elektronik Ticaret Altyapı Sağlayıcıları
Elektronik Ticaret Altyapı Sağlayıcıları kısmına e-ticaret sitenizde hazır e-ticaret yazılımı kullanıyorsanız çalışmış olduğunuz firmanın ismini ve varsa üye işyeri numaranızı yazınız.
Bankalar
Bankalar kısmında çalışmakta olduğunuz bankaları işaretlemeniz gerekiyor. Eğer yurt dışında bir banka ile çalışıyorsanız sayfanın en alt kısmında yer alan kısımdan bunu seçin.
Veri Tabanları
E-ticaret sitenizde müşterilerinize ait kişisel verilerin tutulduğu bir veri tabanı varsa bu veri tabanının bulunduğu ülke ve şehri belirtin. Eğer bir veri tabanınız yoksa sayfanın en başında yer alan “Kendime ait veri tabanım bulunmamaktadır” seçeneğini işaretleyin. Eğer sitenize bulut tabanlı veri tabanı kullanıyorsanız bunu ilgili alandaki kutucuğu işaretleyerek belirtin.
Adres Bilgileri
Adres Bilgileri kısmında e-ticaret sitenizin adres bilgilerini yazın. Bu bölümde depo, üretim yeri, merkez ofis gibi üç farklı adres ayıt alanı bulunmakta. Durumunuza uyan alandaki adres kısmını doldurun.
E-İhracat İşlemleri
E-İhracat İşlemleri kısmına eğer yurt dışına satışınız varsa hangi ülkelere satış yaptığınızı, u satış işlemlerinde hangi ödeme yöntemlerini kullandığınızı belirtin. Eğer yurt dışına satınız yoksa “yurt dışına faaliyetim yok” seçeneğini işaretleyin.
Yurtdışına satışınız bulunuyorsa diğer bir deyişle E-Ticaret ile uğraşıyorsanız bu bölümde, hangi ülkelere satış yaptığınız ve hangi ödeme yöntemlerini kullandığınızı belirtmelisiniz. Bu bilgilerin girişini yaptıktan sonra, son adıma geleceksiniz.
3.Adım: ETBİS Site Doğrulama
Yukarıda ki bilgileri eksiksiz doldurduktan sonra site doğrulama kısmına geçebilirsiniz. Eğer girmiş olduğunuz bilgilerde bir eksiklik varsa sistem tarafından uyarılırsınız. Tüm bilgileriniz doğru ise “Kayıt İşlemlerine Devam Et” butonuna tıklayarak ETBİS kayıt başvuru işleminizi onaylayabilirsiniz.
ETBİS kayıtlı site sorgulama
E-ticaret siteleri alışveriş yapacakları sitelerin güvenilir olmasını çok önemser. ETBİS kaydı da bu güveni pekiştiren unsurlardan birisi. E-ticaret müşterileri alışveriş yapacakları sitenin ETBİS sistemine kayıtlı olup olmadıklarını https://www.eticaret.gov.tr/sirketsorgula adresinden yapabilmekte.
İlgili sayfada il, ilçe, sektör, sınır ötesi şeklinde arama yapılabiliyor. Aramaları listeleme ve haritada ara şeklinde yapabilirsiniz. Haritada ara seçeneği seçtiğinizde sorgulama yapacağınız ile tıklayınca o ilde ETBİS kaydı yapılmış siteleri görebilirsiniz. Sonuçların listelendiği sayfada merak ettiğiniz firmanın yanında yer alan “Site profili” butonuna tıklayarak firmanın bilgilerini görüntüleyebilirsiniz.
Alışveriş yapacağınız sitenin ETBİS sistemine kayıtlı olduğunu sayfanın en altına bakarak da görebilirsiniz. ETBİS sistemine kayıtlı sitelerin en alt kısmında “ETBİS’e kayıtlıdır” QR kodu bulunmakta. Eğer e-ticaret siteniz için ETBİS kaydı yaptırdıysanız size verilen kodu sitenizin alt kısmına mutlaka ekleyin. Bu sayede müşterilerinize güvenilir bir site olduğunuzu göstermiş olursunuz.
Sonuç olarak…
ETBİS kayıt işlemi görüldüğü üzere çok zor değil. 3 adımda başvurunuzu yapabiliyorsunuz. Kayıt için herhangi bir ücret ve belge istenmemekte. E-ticaret siteniz varsa zaman geçirmeden mutlaka ETBİS kaydı yaptırın. Aksi takdirde 5 bin TL ile 20 bin TL arasında bir para cezası ödemek durumunda kalabilirsiniz.