SGK işten çıkış kodları ne anlama gelmekte, cevabı bu makalede. Bir kişinin bir işyerinde sigortasız çalıştırılması kanunen suç teşkil etmektedir. İşe alınan bir kişi için hemen işe giriş bildirgesi doldurulup SGK’ya bildirilmesi gerekir. Aynı şekilde işten ayrılan bir kişinin işten ayrılması durumunda da işten ayrılış bildirgesinin doldurulup SGK’ya bildirilmesi gerekir.
Bir iş yerinde işten ayrılan bir kişinin işten ayrılış bildirgesi SGK’ya bildirilmediği takdirde o iş yeri için cezai işlem uygulanır. Bu makalemizde İş verenler ve işten ayrılanlar açısından oldukça önemli olan işten ayrılış bildirgesi nedir, SGK işten çıkış kodları nelerdir, SGKI işten çıkış bildirgesi doldurulurken nelere dikkat edilmelidir gibi konularda bilgiler vereceğiz.
SGK işten çıkış bildirgesi nedir?
SGK işten ayrılış bildirgesi, bir işyerinde sigorta bildirimi yapılarak çalışan bir kişinin, çalıştığı işten ayrılması durumunda işyeri sahibinin kişinin işten ayrıldığını SGK’ya bildirmesine denir. İşten ayrılış bildirgesi ile ilgili hususlar Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından düzenlenmektedir.
İşe giriş bildirgesinde başlangıçta 41 tane kod bulunmakta iken Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan 2021/09 sayılı Genelge ile bu kodlar 50’ye çıkarılmıştır. Yine 2021/09 sayılı genelge ile tabloda ki 29.maddede yer alan “İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih” kısmı tablodan çıkarılmıştır.
Sigortalı çalışan bir kişinin işten ayrılması durumunda iş yeri sahibi kişinin hangi nedenden dolayı ayrıldığını zamanında ilgili kodla birlikte SGK’ya bildirmesi gerekir.
SGK İşten ayrılış kodları neden önemlidir?
Bir kişinin çalıştığı işyerinden ayrılması durumunda zamanında bildirilmesi gerekir. Zira işten ayrılan bir kişiye devlet belli bir süreliğine işsizlik maaşı verilmektedir. Bir kişinin işsizlik maaşı alıp almayacağına, başka bir işyerinde işe gireceği zaman disiplin sorunlarından dolayı önceki işinden ayrılıp ayrılmadığına bakılıp işe alınıp alınmayacağına işten ayrılış bildirgesine göre karar verilmektedir. Bir kişinin hangi nedenden dolayı işten ayrıldığı 10 gün içerisinde bildirilmediği takdirde;
- İşten ayrılan kişi işsizlik maaşı alamayacaktır veya alması geciktiği için mağdur olacaktır
- İşyeri ilgili kişinin zamanında işten ayrılmasını bildirmediği için cezai işlemle karşılaşacaktır
- Zamanında bildirilmeyen bildirgelerden dolayı resmi kurumların iş yükü artacaktır
SGK İşten çıkış bildirgesi ne kadar zamanda bildirilmelidir?
Bir iş yerinde sigortalı çalışan bir kişinin işten ayrılması veya sözleşmesinin fesh edilmesi durumunda iş yeri sahibi 10 gün içerisinde durumu SGK’ya bildirmesi gerekir. İş yeri sahibi bu 10 günlük süre içerisinde işten ayrılış bildirgesini bildirmediği takdirde idari para cezası ödemek zorunda kalır.
SGK işten ayrılış bildirgesi cezası ne kadardır?
İş yeri sahibi bu 10 günlük süre içerisinde işten ayrılış bildirgesini bildirmediği takdirde asgari ücret x 1/10 oranında ceza öder. Ancak cezalı işyeri ceza bildirim tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ücreti peşin öderse cezada dörtte bir oranında indirim yapılarak dörtte üçünü öder.
Örneğin; 05/05/2021 tarihinde işten ayrılan bir kişi için işyeri sahibi sigortalı işten ayrılış bildirgesini 15/05/2021 tarihinde SGK’ya e-sigorta üzerinden vermesi gerekirken işyeri sahibi, bu bildirgeyi 22/05/2021 tarihinde vermiş olduğunda, bildirgenin geç verilmesinden dolayı işverene uygulanacak idari para cezası tahakkuk tutarı :
Asgari ücret x 1/10 yani 3.577,50 x 1/10 = 357,75 TL olacaktır.
SGK işten çıkış kodları nelerdir?
Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan 2021/09 sayılı Genelge ile SGK işten çıkış kodları şu şekilde belirlenmiştir.
Çıkış Kodu |
İşten Çıkış Sebebi |
İşsizlik Maaşı |
1 |
Deneme süreli İş sözleşmesinin İşverence feshi |
Alamaz |
2 |
Deneme süreli İş sözleşmesinin İşçi tarafından feshi |
Alamaz |
3 |
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) |
Alamaz |
4 |
Belirsiz süreli İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi |
Alır |
5 |
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi |
Alır |
8 |
Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle |
Alamaz |
9 |
Malulen emeklilik nedeniyle |
Alamaz |
10 |
Ölüm |
Alamaz |
11 |
İş kazası sonucu ölüm |
Alamaz |
12 |
Askerlik |
Alır |
13 |
Kadın işçinin evlenmesi |
Alamaz |
14 |
Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması |
Alamaz |
15 |
Toplu işçi çıkarma |
Alır |
16 |
Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli |
Alamaz |
17 |
İşyerinin kapanması |
Alır |
18 |
İşin sona ermesi |
Alır |
19 |
Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4’’ no’lu kod kullanılır) |
Alamaz |
20 |
Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4’’ no’lu kod kullanılır) |
Alamaz |
21 |
Statü değişikliği |
Alamaz |
22 |
Diğer nedenler |
Alamaz |
23 |
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih |
Alır |
24 |
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih |
Alır |
25 |
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih |
Alır |
26 |
Disiplin Kurulu Kararı ile Fesih |
Alamaz |
27 |
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih |
Alır |
28 |
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih |
Alır |
29 |
İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | |
30 |
Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlamayacaksa “4” no’lu kod kullanılır.) |
Alamaz |
31 |
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih |
Alır |
32 |
4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih |
Alır |
33 |
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi |
Alır |
34 |
İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih |
Alır |
35 |
6495 SK Nedeniyle Devlet Memurluğuna Geçiş |
Alamaz |
36 |
KHK İle İşyerinin Kapatılması |
Alamaz |
37 |
KHK İle Kamu Görevinden Çıkarma |
Alamaz |
38 |
Doğum Nedeniyle İşten Ayrılma |
Alır |
39 |
696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş |
Alamaz |
40 |
696 KHK ile kamu işçiliğine geçilememesi sebebiyle çıkış |
Alır |
41 |
Re’sen işten ayrılış bildirgesi düzenlenenler |
Alamaz |
42 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -a: İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması |
Alamaz |
43 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -b: İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması |
Alamaz |
44 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -c: İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması |
Alamaz |
45 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -d: İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması |
Alamaz |
46 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -e: İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması |
Alamaz |
47 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -f: İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi |
Alamaz |
48 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -g: İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi |
Alamaz |
40 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -h: İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi |
Alamaz |
50 |
4857 sayılı Kanun Madde 25 -II -ı: İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması |
Alamaz |
SGK İşten ayrılış bildirgesi girilirken nelere dikkat edilmelidir?
SGK işten ayrılış bildirgesinin doğru bir şekilde girilmesi işyeri ve işten ayrılan işçi açısından son derece önemlidir. Yanlış girilen bir kod işyerini veya işçiyi mağdur duruma düşürebilir.
İşten ayrılan bir kişinin işsizlik aylığı almasında işten ayrılış bildirgesi direkt etkilidir. Yanlış girilen bir kod işten ayrılan kişinin alacaklarında mağduriyete, e-ticaret sitesi sahibininde cezai işlemle karşı karşıya kalacağından son derece dikkatli girilmedir.
SGK İşten çıkış kodu öğrenme ve sorgulama işlemleri nasıl yapılır?
Bir işyerinden ayrıldığınızda sizin adınıza düzenlenen işten ayrılış bildirgesine e-devlet üzerinden ulaşabilirsiniz. Sizin adınıza doldurulan işten ayrılış bildirgesinde hangi nedenden dolayı işten ayrıldığınız “Sigortalının işten ayrılış nedeni” kısmında yazar.
Sizin adınıza düzenlenen işten ayrılış bildirgesini öğrenmek için
1-e-devlet sistemine TC. Kimlik no ve şifreniz ile giriş yapın.
2-Giriş yaptıktan sonra gelen ekrandaki arama kısmına “İşe Giriş Çıkış bilgileri” diye yazıp aratın. Çıkan sonuca tıklayın.
3-Gelen ekranda arşınıza bugüne kadar yapılan sigorta giriş çıkışlarınızı göreceksiniz. Burada hangi iş yerine ait işe giriş veya işten ayrılış bilgilerini görmek istiyorsanız “Belge Oluştur” düğmesine tıklayın.
4-Belge oluştur dedikten sonra karşınıza işe giriş veya işten ayrılış belgesini göreceksiniz. İşten ayrılış belgesinde hangi nedenden işinizden ayrıldığınızı “Sigortalının işten ayrılış nedeni” kısmından görebilirsiniz.